yıldız tarihi 2015.08.21


Selim Işık'ın başucu kitaplarından biri olması nedeniyle Tutunamayanlar'dan kısa süre sonra Benim Üniversitelerim'i okudum. Gorki'nin hayatının bir bölümünü anlatmasının yanı sıra devrimi, çarlıkla olan mücadeleyi, köy yaşamı ve köylüyü romantik olmak yerine olanca gerçekliğiyle işlenmiş. ''İnsanlar bilgi değil, unutma ve avuntu peşinde koşarlar.'' gibi hayli eleştirel cümleler barındırır.

''Sizin o kentlerdeki öğrencileriniz halkı sevmek üstüne bir sürü laf ediyorlar. Bense onlara şöyle diyorum. Hayır bu yapılamaz. Halkı sevemezsiniz. Bu tür sevgi laftan öte bir şey değildir.
Sevgi... Bu şu anlama gelir: işbirliği yap, lütfet, hoş gör ve bağışla. Bir kadını severken bunların hepsi çok güzel. Ama ya halk? Halkın cahilliğini hoş görüp onların hayalleriyle iş birliği yapabilir, onların cahilliğini görmemezlikten gelip kabalıklarını bağışlayabilir miyiz? Bunu yapabilir miyiz?''
''Hayır.''
''İşte tüm sorun burada. Kentteki arkadaşlarının tümü Nekrasov okuyup onun ağzından konuşuyorlar. Bense şöyle diyorum: Nekrasov'la bir yere varılmaz! Köylülere şöyle demeliyiz: Buraya bak kardeş! Şimdiye dek sen kötü biri değildin. Ama sürdüğün yaşantı kötü ve sen yaşamını daha kolay, daha iyi bir düzene koymak için ne yapman gerektiğini bilmiyorsun. Aslında vahşi bir hayvan bile kendine, senin kendine baktığından daha iyi bakar. Kendini senin savunduğundan daha iyi savunur. Ama yine de siz köylüler her şeyin kaynağısınız. Soyluların, papazların, aydınların, çarların... Geçmişte bunların hepsi köylüydü. Anlıyor musun? Anlatabildik mi? Peki öyleyse, ezilmemek için yaşamayı öğren.''